حمید بابلی مؤخر
چکیده
زمین‌لغزش‌ها از جمله مخاطرات طبیعی در حوزه‌های آبخیز هستند که هر ساله خسارات فراوانی را در پی دارند. فعالیت‌های نئوتکتونیک نقش مهمی در افزایش رخداد زمین‌لغزش دارد. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط زمین‌ساخت فعال و پهنه‌های لغزشی با بهره‌گیری از شاخص‌های مورفوتکتونیک در حوزه آبخیز رودخانه فهلیان می‌باشد. به همین منظور، ابتدا ...
بیشتر
زمین‌لغزش‌ها از جمله مخاطرات طبیعی در حوزه‌های آبخیز هستند که هر ساله خسارات فراوانی را در پی دارند. فعالیت‌های نئوتکتونیک نقش مهمی در افزایش رخداد زمین‌لغزش دارد. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط زمین‌ساخت فعال و پهنه‌های لغزشی با بهره‌گیری از شاخص‌های مورفوتکتونیک در حوزه آبخیز رودخانه فهلیان می‌باشد. به همین منظور، ابتدا زمین‌لغزش‌های منطقه به کمک تصاویر گوگل ارث، تصاویر ماهواره‌ای LANDSAT-8، عکس‌های هوایی و بازدیدهای میدانی شناسایی، برداشت و ذخیره شد. سپس، نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌ها تهیه شد. در ادامه، نسبت به استخراج و محاسبه چهار شاخص مورفوتکتونیک حجم به سطح حوضه (V/A)، شاخص انشعاب‌پذیری (BR)، شاخص تراکم سطحی آبراهه‌ها (P) و شاخص برجستگی نسبی (Bh) اقدام شد. شاخص‌های مورفوتکتونیک در هر زیرحوضه اندازه‌گیری شد. محاسبه این شاخص‌ها با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی و زمین‌شناسی، تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای میدانی و با بهره‌گیری از اصول هندسی و ریاضی و به کمک امکانات موجود در نرم‌افزار ArcGis10.4 انجام گرفت. هر شاخص به سه رده به لحاظ فعالیت زمین‌ساختی تقسیم و در نهایت، بر اساس تقسیم‌بندی هر شاخص، سطح فعالیت زمین‌ساختی کل بر مبنای شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی (Iat) منطقه تعیین شد. در ادامه، با انطباق نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌ها با نقشه پهنه‌بندی زمین‌ساخت فعال نسبی، درصد زمین‌لغزش‌های رخداده در هر پهنه تکتونیکی مشخص شد. نتایج نشان داد که 67.34 درصد (428.34 هکتار) از زمین‌لغزش‌ها در مناطق دارای فعالیت تکتونیکی بالا که تنها 45.73 درصد از کل وسعت حوضه مورد مطالعه را شامل می‌شود، به وقوع پیوسته است. این نتیجه نشان‌دهنده نقش تکتونیک فعال در افزایش رخداد زمین‌لغزش می‌باشد.
